Badanie wody pod odbiór budynku
Badanie wody jest jedną z podstawowych czynności odbiorowych niezbędnych do uzyskania pozwolenia na użytkowanie. Dotyczy zarówno budynków wielorodzinnych, domów prywatnych, biurowców, jak i obiektów zakwaterowania zbiorowego, tj. hotele czy pensjonaty.
Badanie wody w celach urzędowych należy przeprowadzić bezpośrednio w Sanepidzie lub w komercyjnym laboratorium do tego uprawnionym, czyli posiadającym Zatwierdzenie Państwowego Powiatowego Inspektora Sanitarnego. Taką placówką jest właśnie Laboratorium Ekolabos.
Wybór laboratorium komercyjnego niesie za sobą szereg korzyści, począwszy od możliwości ustalenia dogodnej daty badania, po sprawny, kilkudniowy termin realizacji.
Pobór odbywa się za pośrednictwem odpowiednio przeszkolonego pracownika.
Próbkobiorca dojeżdża na miejsce poboru własnym samochodem oraz posiada przy sobie całe niezbędne zaplecze techniczne. Analiza próbki trwa przeważnie kilka dni.
Po zakończeniu badań, laboranci wprowadzają wyniki do systemu, które są następnie autoryzowane i przekazywane Klientowi w formie sprawozdania podpisanego kwalifikowanym podpisem elektronicznym.
W jakim celu wykonuje się badania wody?
Pierwszym, a zarazem najważniejszym argumentem jest bezpieczeństwo. Nasi Klienci bardzo często pytają o sens wykonywania badań wody. Istnieję przeświadczenie, iż skoro próbka pochodzi z ujęcia Miejskiego Przedsiębiorstwa Wodociągów i Kanalizacji woda w ich budynku musi być dobra. MPWiK dba o stan wody w samym ujęciu, a także zapewnia odpowiednią jakość przesyłu do odbiorcy. Przedsiębiorstwo Wodociągów nie ma jednak wpływu na stan instalacji Wod-Kan w danym budynku. Założeniem tych badań jest zatem sprawdzenie jakości instalacji w konkretnym punkcie, z którego Konsument będzie korzystał. Przed odbiorem w budynku bardzo często prowadzone są różnego rodzaju prace remontowe. Podczas takich prac istnieję ryzyko zakażenia instalacji. Prace remontowe często wiążą się również z wymianą składowych instalacji, tj. rury, złącza, czy głowice. Każda ingerencja w sieć wewnątrz budynku może prowadzić do zanieczyszczenia.
Dezynfekcja oraz płukanie sieci wodociągowej
W przypadku badania wody w nowym budynku lub też budynku remontowanym, czy przywracanym do eksploatacji po dłuższej przerwie zasadniczym elementem jest właściwe przepłukanie sieci wodociągowej. Płukanie instalacji ma na celu pozbycie się ewentualnych zanieczyszczeń występujących w obiegu. Zakażenie instalacji może prowadzić do wytworzenia biofilmu niewidocznego gołym okiem. Skażenie instalacji następuję zwykle od jej końca, co oznacza, że im dalej od przyłącza tym jakość wody może być gorsza. Płukanie polega na upuszczaniu zimnej wody, najlepiej ze wszystkich kranów dostępnych w obiekcie przez określony czas. Jeżeli budynek jest nowy, po remoncie lub przez dłuższy czas stał pusty płukanie powinno trwać co nawet kilka godzin.
Obiekty, które już funkcjonują i w których jest zapewniony stały pobór wody nie wymagają tak długiego płukania ponieważ można zakładać, że jej rozbiór prowadzony jest na bieżąco. W tego typu przypadkach zaleca się krótkie płukanie trwające 20-30 minut przed planowanym poborem próbki. Za płukanie odpowiada Zleceniodawca planując je odpowiednio po wcześniejszym kontakcie ze strony próbkobiorcy.
W sytuacji gdy płukanie nie pozwoli osiągnąć zamierzonego celu w postaci zadowalających wyników badań wody należy przeprowadzić dezynfekcję instalacji. Do sterylizacji wodociągów, rur oraz przewodów wodociągowych wykorzystuje się preparaty chemiczne. Najpopularniejszymi produktami są preparaty oparte na związkach tj.: podchloryn sodu, dwutlenek chloru oraz nadtlenek wodoru z kwasem nadoctowym. Produkty przeznaczone do dezynfekcji wody są łatwo dostępne w Internecie, jak i coraz częściej w popularnych marketach budowlanych. W przypadku braku doświadczenia w tej kwestii, zalecamy aby proces dezynfekcji wykonała wyspecjalizowana firma.
Badanie wody w hotelach
Hotele oraz pensjonaty należą do grupy obiektów zamieszkania zbiorowego. Zgodnie z treścią wymagań określonych w rozporządzeniu Ministra Zdrowia z dnia 7 grudnia 2017 r. w sprawie jakości wody przeznaczonej do spożycia przez ludzi (Dz. U. poz. 2294) placówki tego typu są zobligowane do wykonywania badań wody pod katem występowania bakterii Legionella. Oprócz obiektów związanych z zakwaterowaniem obowiązkowi badań podlegają również szpitale oraz budynki użyteczności publicznej, w których w trakcie użytkowania wytwarzany jest aerozol wodno-powietrzny.
Bakteria Legionella to szczep odkryty po raz pierwszy w roku 1976. Spowodował on wówczas nietypowe jak na tamte czasy zapalenie płuc u weteranów Legionu Amerykańskiego.
Chorobę te nazwano Legionelozą (potocznie chorobą legionistów). Szczep bakterii Legionella powszechnie występuję w środowisku wodnym i lądowym. Znajdziemy go w zbiornikach powierzchniowych, w ciepłej i zimnej wodzie, w obiegu klimatyzacji, wieżach chłodniczych, czy nawet w glebie. Legionella rozwija się w temperaturze z zakresu 25-45 °C. Powyżej 45 °C bakteria zaczyna ginąć, a czas w którym całkowicie zaniknie skraca się wraz z wzrostem temperatury. Ocenę jakości instalacji przeprowadza się w tym przypadku poprzez wykonanie badań w min. 4 punktach.
Punktami poboru wskazanymi przez Rozporządzenie (Dz. U. poz. 2294) są:
- wypływ ze zbiornika ciepłej wody lub najbliższy punkt czerpalny;
- punkt czerpalny najdalej położony od zbiornika ciepłej wody;
- miejsce powrotu wody do podgrzewacza;
- wybrane punkty pośrednie, których liczba zależy od wielkości systemu.
Lokalne jednostki Sanepidu mają jednak prawo do wydania indywidualnych zaleceń odnośnie ostatecznej ilości próbek poddawanej ocenie. Legionella oprócz uwarunkowań temperaturowych rozwija się również w miejscach, w których cyrkulacja wody nie funkcjonuje prawidłowo. Jeżeli tworzą się zastoiny wodne, bakterię otrzymują idealne warunki do rozwoju. W momencie wykrycia bakterii legionella w układzie także należy przeprowadzić dezynfekcję . Dezynfekcja pod kątem bakterii legionella dzieli się na dezynfekcję termiczną oraz chemiczną. W przypadku czyszczenia chemicznego stosujemy podobne preparaty, jak te stosowane w zakresie dezynfekcji wody pitnej. Różnica polega na czasie, w którym stosowany preparat zacznie działać. Szczep bakterii Legionella wymaga dłuższego czasu kontaktu z dezynfektantem, a nierzadko również zwiększenia stężenia chloru wprowadzanego w układ. Rozwiązanie to może okazać się problematyczne. Wysokie dawkowanie chloru sprzyja korozji instalacji, a także powoduje przekroczenie stężenia chloru wolnego dopuszczonego w wodzie pitnej.
Drugą opcją jest dezynfekcja termiczna, która polega na okresowym podniesieniu temperatury w układzie do minimum 70 °C. Tylko osiągniecie temperatury 70 °C lub wyższej daje gwarancje pozbycia się bakterii. Wykonanie dezynfekcji termicznej wiąże się jednak ze zwiększeniem kosztów dostawy ciepła oraz zachodem organizacyjnym. Wnioskiem jaki się nasuwa jest utrzymywanie prawidłowego funkcjonowania instalacji c.w.u na co dzień. W celu zapobiegnięcia ewentualnego wystąpienia bakterii Legionella należy zadbać o bieżący rozbiór wody, prawidłową cyrkulację, regularne czyszczenie pionów i zbiorników c.w.u, a także utrzymywanie zalecanej temperatury w układzie (55°C) w myśl zasady, że „lepiej zapobiegać niż leczyć”.