Akt notarialny – do czego jest nam potrzebny i na co należy zwracać uwagę przy jego podpisywaniu? Wyjaśniamy!
Dokonując transakcji na rynku nieruchomości powinniśmy pamiętać o bardzo ważnym dokumencie jakim jest akt notarialny. W sensie prawnym, ma większe znaczenie niż zwykła umowa cywilnoprawna, którą możemy podważyć nawet z błahego powodu. Akt notarialny to rozwiązanie zmniejszające ryzyko związane z zakupem wybranego lokum. W razie niejasności gwarantuje późniejszą możliwość sądowego dochodzenia realizacji umowy.
Czym jest akt notarialny?
Akt notarialny to dokument o urzędowym charakterze, który sporządzony jest w obecności dyplomowanego notariusza. Stwierdza on dokonanie określonych czynności lub potwierdza fakt zawarcia przez strony umowy. Musi zawierać wszystkie istotne elementy pod groźbą unieważnienia. Oryginał zostaje u notariusza, dzięki czemu nie zostanie sfałszowany lub skradziony. Notariusz najczęściej występuje przy umowach na rynku nieruchomości, jak umowa kupna-sprzedaży, akt darowizny czy spadku, lub zrzeczenie się prawa do nieruchomości. Dlaczego akt notarialny?
Jeśli zawieramy zwykły kontrakt cywilnoprawny w razie ewentualnych niejasności, w grę wchodzą jedynie kwestie związane z karą umowną czy rękojmią. Oznacza to, że jeśli został wpłacony zadatek, sprzedający będzie musiał nam go zwrócić powiększony o jego równowartość. Jednak na tym konsekwencje niezrealizowania umowy się kończą. Może się jednak okazać, że mamy również inne uzasadnione roszczenia. Może to być np. strata czasu i pieniędzy związana z oczekiwaniem na zamknięcie umowy. Jeśli nie została zawarta w formie aktu notarialnego, przysługują nam roszczenie odszkodowawcze, ale ogranicza się jedynie do zwrotu wydatków poniesionych w związku z zawarciem umowy przedwstępnej, czyli np. kosztów sporządzenia umowy, kosztów podróży, opłaty skarbowej czy sądowej. Najważniejszą gwarancją aktu notarialnego jest bezpieczeństwo transakcji. Zawarcie jej u notariusza daje pewność, że wszystkie dokumenty dotyczące danej nieruchomości jak kwestie własności, praw do lokalu zostały gruntownie sprawdzone.
Akt notarialny przy umowie przedwstępnej
Wiele osób zapomina, że umowę przedwstępną najlepiej podpisać w formie aktu notarialnego. Wiąże się to oczywiście z większymi kosztami do poniesienia przez nas, ale gwarantuje w razie potrzeby możliwość sądowego dochodzenia zawarcia umowy końcowej (przenoszącej własność). Co ważne, jej forma umożliwia również dokonanie wpisu – roszczenia o przeniesienie własności wybudowanego lokalu – do Księgi Wieczystej. Oznacza to, że deweloper ma ograniczoną możliwość sprzedaży nieruchomości innej osobie np. po wyższej cenie. Umowa przedwstępna jest istotna zwłaszcza, jeśli kupujemy mieszkanie na dynamicznym rynku, np. w Gdańsku, Warszawie czy Krakowie. Popyt jest tu bardzo wysoki, co oznacza, że jeśli np. musimy dłużej poczekać na uzyskanie kredytu hipotecznego, wybrany przez nas lokal może szybko zostać sprzedany komuś innemu. Umowa przedwstępna w formie aktu notarialnego gwarantuje nam, że mieszkanie zostanie dla nas zarezerwowane. To prawne usankcjonowanie przy zakupie mieszkania w Gdańsku czy Warszawie ma naprawdę wiele korzyści dla kupującego.
Warto pamiętać
Aby akt notarialny był ważny zawsze jest podpisywany w obecności notariusza. Poprzedza je odczytywanie na głos. Do jego sporządzenia wymagane są również odpowiednie dokumenty jak: wypis z księgi wieczystej, wypis i wyrys z planu zagospodarowania przestrzennego, umowa przedwstępna zakupu nieruchomości (w postaci umowy cywilnoprawnej lub notarialnej), pełnomocnictwo oraz zaświadczenie z banku o udzieleniu kredytu. Taką umowę należy dokładnie przeanalizować. Można poprosić o jej wzór i spokojnie przed podpisaniem u notariusza sprawdzić wszystkie jej zapisy, szczególnie zwracając uwagę na najważniejsze kwestie. Są nimi dokładna data i miejsce sporządzenia aktu, dane notariusza, który sporządza akt – imię, nazwisko oraz adres siedziby kancelarii, dane stron zawierających umowę (jeśli są to osoby fizyczne będą to imiona, nazwiska, imiona rodziców oraz miejsce zamieszkania każdej ze stron, w przypadku osób prawnych i innych podmiotów – nazwa i adres siedziby).
Gdy akt notarialny podpisywany jest przez pełnomocników stron, powinien zawierać ich dane, oświadczenia stron, okoliczności towarzyszące spisywaniu aktu – na żądanie stron, oświadczenie, że akt został odczytany, przyjęty przez obie strony i podpisany, podpisy stron oraz osób obecnych przy sporządzaniu aktu, a na samym końcu podpis notariusza. Niekiedy warto zainwestować w niego przed zawarciem właściwej umowy, ponieważ nasze bezpieczeństwo jest bezcenne.
Opracowanie: Gethome.pl – portal nieruchomości na sprzedaż i wynajem
