Zawsze warto znać średnią pensję. Dzięki temu wiemy, jak mniej więcej wyglądają wypłaty w kraju czy regionie. Niestety jednak, średnia pensja nie jest aż tak dobrym wyznacznikiem zarobków. Znacznie lepszym i precyzyjniejszym wskaźnikiem jest mediana.
Co to jest mediana? W matematyce oznacza wartość środkową. Oznacza to, że zarówno poniżej jak i powyżej niej znajduje się taka sama liczba obserwacji. Gdy mówimy o zarobkach, mediana mówi nam, że dokładnie połowa ludzi zarabia mniej niż ona wynosi, a druga połowa zarabia więcej.
Dlaczego mediana jest lepsza niż średnia? Ponieważ średnia uwzględnia skrajne wartości – przykładowo do średniej dodawane są zarobki na poziomie kilkuset złotych miesięcznie, ale też kilku milionów, przez co zazwyczaj jest ona zawyżona (prosty przykład – 1 osoba zarabia 500zł, druga 5000, średnia wynosi 2750 zł, co w tym przypadku można uznać za kłamstwo). Mediana, zazwyczaj niższa, wskazuje na jakim poziomie zarobków należałoby oczekiwać.
Ponadto średnia pensja obliczana jest na podstawie zarobków w firmach zatrudniających powyżej 9 osób – co również może niekorzystnie wpływać na jej wysokość – w mniejszych firmach z reguły zarobki są mniejsze.
Wyraźnie widać, że mediana jest znacznie lepsza w badaniach statystycznych niż średnia. Stwierdza dokładnie jak przedstawia się struktura wynagrodzeń, podczas gdy średnia bierze pod uwagę skrajne przypadki. Niestety, wciąż wielu ludzi nie zna tego pojęcia i za każdym razem, gdy pojawia się w mediach, wielu ludzi zadaje pytanie co to jest mediana?